Kimya, 2024 yılında gerçekleştirdiği 30,8 milyar dolarlık ihracatla Türkiye’nin en fazla ihracat gerçekleştiren ikinci sektörü oldu. 2025 yılında yüksek katma değerli ihracat parolası ve nitelikli ürünleriyle 2025 yılında 35 milyar dolar ihracat hedefliyor. Kimya ihracatında 16 alt sektörün 9’unda büyüme görülürken, ihracatın lideri ise plastik sektörü oldu.
Dünya piyasalarında ve Türkiye ekonomisinde yaşanan durgunluğa rağmen Türkiye’nin toplam ihracatından yüzde 13,6 pay alarak, 30,8 milyar dolar ihracat gerçekleştiren kimya sektörü, Türkiye ekonomisinin lokomotifi olduğunu bir kez daha gösterdi. 2024 yılında 230’un üzerinde ülkeye ihracat gerçekleştirerek ekonomik katma değer yaratan kimya sektöründe yeni hedef ise 35 milyar dolar olarak belirlendi. Küresel ticaretteki yavaşlamaya rağmen kimya ihracatında 16 alt sektörün 9’unda büyüme görülürken, ihracatın lideri ise plastik ve mamülleri sektörü oldu.
2024 yılını 30,8 milyar dolarlık ihracat ile tamamlayan kimya sektöründe en fazla ihracat gerçekleştiren alt sektörler belli oldu. Geçtiğimiz yıl kimyevi maddeler ve mamulleri ürün gruplarında 9,4 milyar dolar ihracatla plastikler ve mamulleri kimya ihracatının lideri oldu. İkinci sırayı 7,9 milyar dolarlık ihracatla mineral yakıtlar ve ürünler alırken, anorganik kimyasallar ihracatı ise 2,7 milyar dolar ihracatla üçüncü sıradaki yerini korudu. Uçucu yağlar, kozmetik ve sabun 2,1 milyar dolar ile dördüncü sıraya yerleşirken, kauçuk sektörü de 1,6 milyar dolar ile 2024 yılı kimya ihracatında adını ilk 5’e yazdırdı.
2024 yılında kimya ihracatının yüzde 61,4’ünü İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) üyesi firmalar gerçekleştirirken, kimyada en fazla ihracat yapılan ilk 10 ülke arasında ABD ve Mısır’ın yükselişi dikkat çekti. Romanya yüzde 35 artışla ikinci sıraya yerleşirken, yüzde 32 artışla ABD ilk üçe yerleşti ve yüzde 60 artışla Mısır ilk 10’da yer aldı. Kimya ihracatında ilk 10 ülke arasında Hollanda birinciliğini korurken, en fazla kimya ihracatı gerçekleştirilen ülkeler sırasıyla Hollanda, Romanya, ABD, İtalya, Rusya, Almanya, İspanya, Irak, İngiltere ve Mısır oldu.
Adil Pelister: “Kimya, Türkiye ihracatının yüz akı”
Kimya sanayinin Türkiye’nin ihracattaki lokomotif sektörlerinden biri olduğunu ve üretimin olduğu her alana dokunarak yüksek katma değer yarattığını belirten İKMİB Başkanı Adil Pelister, “Kimya, Türkiye’nin ihracattaki yüz akı sektörleri arasında öne çıkıyor. Hayatın her alanına değer katan stratejik öneme sahip ürünlerimizle ihracattaki yükselişimizi sürdürüyor ve ülkemizi dünyanın dört bir yanında gururla temsil ediyoruz” dedi. Geçtiğimiz yılın özellikle dünya ekonomisindeki yavaşlama, jeopolitik risklerin getirdiği korumacılık ve küresel ticarette yaşanan zorluklar sebebiyle ihracatçılar için zor geçtiğini söyleyen Pelister, “Ancak kimya ihracatçılarımızın özverili çalışmaları ve sınırları aşan azmiyle hem pazar hem de ürün çeşitliliğimizi artırmayı başardık. Şimdi ise hedefimiz yeni yıla umutla bakarak, dünya çapındaki fırsatlara odaklanıp kimya ihracatımızı bir üst seviyeye taşımak” diye konuştu.
“Vizyon 2030 stratejimizle kimyada ilklere imza atacağız”
İKMİB Yönetim Kurulu olarak Türk kimya sektörünün geleceğini kurgulamak için Vizyon 2030 stratejileri doğrultusunda önemli adımlar attıklarına dikkat çeken Pelister, açılışını gerçekleştirdikleri Kimya Teknoloji Merkezi ile Türkiye’de sektörleri adına bir ilke imza attıklarını belirtti. Ülkemizde daha önce yapılmayan 39 testin Kimya Teknoloji Merkezi’nde yapılacağını açıklayan Pelister, “Toplamda 209 farklı test gerçekleşecek ve 100 testten de akredite olunacak. Böylece ihracatçılarımıza hem zaman hem maliyetten tasarruf sağlayacak. Ülkemizin cari açığının azalmasına da ilk etapta yıllık ortalama 12,5 milyon dolar katkı sunacağız. Vizyon 2030 stratejimiz kapsamında Türkiye Kimya Ajansı’nın kurulması ve Kimya Sektör Şurası projelerimiz için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Türk Kozmetik Sektörünün Marka Oluşumu ve Tanıtımı Turquality Projesi de Ticaret Bakanlığımız tarafından onaylandı. Bu proje ile ABD, Çin ve İtalya gibi yüksek potansiyele sahip pazarlarda daha da güçlenmeyi hedefliyoruz” dedi.
“Küresel değişimlere hazır olmalıyız”
Türk kimya ihracatçıları adına küresel ticaretteki değişimi iyi okuyarak, sektörün dönüşümüne öncülük etmeye odaklandıklarını ifade eden Pelister, 2025 yılı ajandalarında kimya ihracatını etkileyecek önemli konu başlıklarının olduğunu söyledi. Bunlardan birinin de AB Yeşil Mutabakatı çerçevesinde devreye girecek sınırda karbon düzenlemesi mekanizması olduğunu belirten Pelister, şöyle konuştu:
“31 Aralık 2025 tarihine kadar SKDM kapsamındaki sektörlerde AB'ye ihraç eden firmaların karbon emisyonlarını raporlamaları gerekiyor. Ancak 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren ithalatçılar, ithal ettikleri ürünlerin karbon içeriklerine karşılık gelen SKDM sertifikalarını satın almakla yükümlü olacaklar. Bu bizi doğrudan etkileyecek çok kritik bir değişim. SKDM ile karbon içeriği yüksek ürünlerin fiyatlarının artması, Türk ihracatçıların rekabetçiliğini etkileyebilir. Bu nedenle, sektörde karbon ayak izinin düşürülmesi kritik hale geldi. Keza hammaddede ithalata bağımlılığımızı azaltmamız da büyük önem taşıyor. Bunun için orta vadede en az beş petrokimya tesisine ihtiyacımız var. İKMİB olarak tüm muhataplarımız ve paydaşlarımızla küresel ticaretteki değişime hazır olmak için gerekli adımları atıyor ve görüşmelerimizi devletimiz nezdinde de sürdürüyoruz. 2025’in ihracat rotası ışığında Afrika’dan Latin Amerika’ya kadar uzanan geniş bir frekansta daha fazla ticaretin kapılarını açacak yeni Pazar faaliyetlerimizi sürdüreceğiz.”
İKMİB 47 ihracat etkinliği düzenleyecek
İKMİB, 2025 yılında da kimya ihracatçılarına yurt dışındaki pazarlara ürün, ülke ve bölge bazlı açacak bir dizi etkinliğe imza atacak. Bu yıl 25 ülkeye yönelik 47 ihracat organizasyonu gerçekleştirecek olan İKMİB’in ajandasında 15 milli katılım, altı info stant, dört Ur-Ge Projesi, üç Ur-Ge Ticaret Heyeti ve 19 sektörel ticaret heyeti düzenleme planı var. İKMİB, 2025 yılında da ABD’den Almanya’ya, Pakistan’dan Avustralya’ya kadar 16 alt sektöre yönelik uluslararası katılımlı ihracat organizasyonlarıyla kimya ihracatçılarına güç katacak.